zondag 30 juni 2013

Colin Towns - Full Circle

Het is inmiddels heel wat jaren geleden dat ik het ouderlijk huis verliet en mijn studentenkamertje in Tilburg betrok. Dat is op zich al een melancholieke gebeurtenis, maar er hoort - zoals bij veel belangrijke momenten in mijn leven - een soundtrack bij die het nog nét een stukje melancholieker maakt...

Het was zaterdag 12 december 1987. Ik had die middag samen met mijn vader de laatste hand gelegd aan de nieuwe vloerbedekking in mijn toekomstige onderkomen. De volgende dag zouden we mijn spulletjes overbrengen en zou ik er echt intrekken, maar die zaterdag wilde ik per se nog mee terug naar Eindhoven. Er waren namelijk al wekenlang aankondigingen op de radio te horen over een bijzonder programma dat die zaterdag diep in de nacht zou worden uitgezonden. Radio Veronica vulde toen nog 'de zaterdagnacht' op Radio 3 en zond dan, in het kader van "Oh, Wat Een Nacht...", programma's uit als De Stemband - met cult-legende Kees Schilperoort. Maar nu zou éénmalig een psychedelische muziekcollage worden uitgezonden onder de naam Fiction Factory, een door Jeroen van Inkel samengesteld klanklandschap boordevol elektronische muziek en scifi-filmfragmenten dat de fantasie tot het uiterste moest prikkelen.

En ik moest en zou dat programma opnemen. Vanwege het ontbreken van een tuner in mijn eigen hifiset (een goede gewoonte die ik tot de dag van vandaag heb weten te handhaven) was ik aangewezen op de 'radio' van mijn vader, waar ik de dag ervoor al eindeloos aan had zitten tweaken om zeker te weten dat de analoge preset echt precies op het topje van het radiosignaal stond ingesteld voor een maximale ontvangst. Mijn Onkyo cassettedeck stond al aangesloten en een maagdelijk Maxell XL-IIS bandje lag klaar. Ik had zelfs geoefend in het zo snel mogelijk omdraaien van de cassette en daarna de opname opnieuw starten, want tsja...45 minuten per kant van een cassettebandje en een radioprogramma van een uur...dat werkte natuurlijk niet goed...

Om kwart voor twee 's nachts sloop ik naar beneden en zette de stereo aan, in opgewonden afwachting. Na het onvermijdelijke nieuwsbulletin op het hele uur - waar maar geen eind aan leek te komen - startte ik met bonkend hart het cassettedeck en luisterde mee, terwijl Fiction Factory op het bandje werd vastgelegd. En ik moet zeggen: de aankondigingen op de radio hadden niks teveel beloofd. Het was een fantastische collage en ik genoot met volle teugen. Het omdraaien van het bandje gebeurde in een nieuwe record-tijd en om drie uur kroop ik moe maar voldaan terug in bed.

De volgende dag vertrok ik al vroeg met mijn vader naar Tilburg. Het was een grijze dag, wat erg goed paste bij hoe ik me voelde. Het besef dat het een bijzonder moment was mengde zich met het slaaptekort van de afgelopen nacht, wat de stemming toch enigszins drukte. Het uitladen van mijn geluidsinstallatie, bed en bureau (en op wat kleding en lampjes na was het nauwelijks méér) duurde niet lang en toen alles op zijn plaats stond en mijn vader en ik afscheid hadden genomen, zat ik op de rand van mijn bed om me heen te kijken, feeling very sorry for myself... Toen ging totaal onverwacht de deurbel, twee keer...dat betekende dat het voor mij was! Het bleek mijn vriend Ivo te zijn, die me breed grijnzend een klein kratje Bavaria overhandigde met de mededeling: "die zul je wel nodig hebben..."

Hij kwam even naar mijn kamer kijken maar moest vrij snel weg. En daar zat ik weer, in mijn uppie, terwijl het buiten begon te schemeren. Opeens herinnerde ik me de opname van de vorige avond. Ik had er in de verwarring van mijn nieuwe eenzaamheid nog niet eens aan gedacht om muziek aan te zetten. De belofte van de zoete herinnering aan thuis maakte Fiction Factory een perfecte première. En met een slechts door de buitenlucht gekoeld maar verrukkelijk pilsje in de hand spoelde de melancholie van het uitvliegen over me heen. Vanaf dat moment was Fiction Factory de soundtrack van mijn zelfstandigheid.

Net als bij Edward Ka-Spel's epische Hotel Blanc van Hedendaagsche Herrie Deel 2, de psychedelische mixtape die ik volgens mij een week of wat later bij Ivo hoorde (die van het bier inderdaad), nestelde één track van Fiction Factory zich onwrikbaar in mijn muzikale geheugen. Alleen had ik geen idee wat de titel was en wie het speelde. Het duurde uiteindelijk geen 25 jaar, zoals bij een andere track van Hedendaagsche Herrie Deel 2, maar het zal toch pas rond 2005 zijn geweest dat ik bij een andere vriend totaal onverwacht deze track kreeg voorgeschoteld. Bij een avondje muziek luisteren groef hij een oude lp voor me op uit zijn voorraadkast (hij stond letterlijk naast de kruidenierswaren) want "dit zou ik vast ook wel mooi vinden". Mijn kreet van verbazing moet bij de buren te horen zijn geweest. Een langlopend mysterie was opgelost, het bleek om muziek uit de film Full Circle te gaan, geschreven en gespeeld door Colin Towns. De film (met Mia Farrow in de hoofdrol) heb ik nooit gezien, maar nog diezelfde week scoorde ik bij Platenzaak Tommy in Tilburg een gaaf exemplaar van deze prachtige soundtrack op vinyl. Niet veel later schafte ik ook de cd-versie aan om hem in de auto en bij draaitafelloze vrienden te kunnen draaien.

De melancholie van toen is na al die jaren wel gesleten, maar ik luister nog regelmatig met enige resterende weemoed naar Fiction Factory. En elke keer als Full Circle voorbij komt zie ik mijn oude studentenkamer voor me en krijg ik de smaak van net niet genoeg gekoelde Bavaria in mijn mond.

Luister hier naar de volledige versie van de openingstrack van het album Full Circle. Ik krijg er nog steeds kippenvel van...


zaterdag 5 januari 2013

Listening Principles - Waar Blijf Je Dan

Een verhaal met een zwarte rand deze keer...

We schrijven begin 1989, en ik zet voor het eerst een donker lijntje onder mijn ogen. Haar pikzwart geverfd, puntschoenen, oorbel. Mijn moeder zei tenminste nog dat ze het maar niks vond, mijn vader volhardde in een ijzig zwijgen... Ik woonde net op mezelf in Tilburg en leerde nieuwe vrienden kennen.

Eén van hen, een virtuoos klarinet spelende ex-kraker en ex-punker met een enorm intellect en een enorm probleem met autoriteit introduceerde me in de duistere wereld van de Post-punk, Industrial, Darkwave, Minimal en Gothic. Bandjes als Nitzer Ebb, Foetus, Clock DVA, Front 242, Butthole Surfers, Big Black en Coil kwamen op het dagelijkse menu te staan, maar ook melodieuzer werk van This Mortal Coil en Dead Can Dance. In ruil daarvoor bracht ik hem in aanraking met Tuxedomoon, The Legendary Pinkdots en Edward Ka-Spel, allemaal recente ontdekkingen van me waar ik over schreef in mijn vorige Nachtkaars.

Nu verdikt de geschiedenis zich enigszins. Uit die vriendschap ontstonden nieuwe vriendschappen, gelijkgestemde muziekliefhebbers wisselden cassettebandjes uit die al snel tot psychedelische muziekcollages werden omgetoverd die dan in elkaars gezelschap als 'Opvolger' werden beluisterd. Het luistergenootschap Listening Principles was geboren, en enkele jaren later besloten de leden van dat maffe clubje om hun muzikale kracht te bundelen en een band met dezelfde naam op te richten. Na wat bezettingswisselingen stabiliseerde de band Listening Principles in 1996 na het vertrek van mijn klarinetspelende vriend en de toetreding van de in Tilburg woonachtige Vlaardingse dichter Martin Beversluis. In 1998 namen we onze eerste cd op, die was opgedragen aan Martin's moeder die eerder dat jaar was overleden.

Ik moest daar vandaag aan denken toen ik de uitvaart en begrafenis bijwoonde van één van de beste vriendinnen van mijn vrouw die, amper 48 jaar oud, op oudejaarsdag 2012 de strijd tegen teruggekeerde kanker verloor. Ik ben niet goed met begrafenissen (wie is dat trouwens wel?) want gewoonlijk absorbeer ik bij dat soort gelegenheden al het leed om me heen en ben ik nog wekenlang somber. Maar vandaag, toen ik temidden van al dat verdriet in de miezerige regen op het kerkhof stond, weerklonk in mijn hoofd opeens het intro van het nummer Waar Blijf Je Dan? van onze eerste cd en dat maakte mijn gemoed een stuk lichter. Dat was destijds namelijk het moment in de studio waarop de hele band als het ware de armen om de schouders van Martin sloeg toen hij - aarzelend zingend, want dat deed hij nooit - zijn verlies onder woorden bracht. Vandaag was het nummer wat mij betreft - heel egoïstisch - even niet voor zijn moeder, maar voor Marleen.

Dag lieve Grobbebol, we zullen je missen...


(klik op het plaatje om te luisteren)